De regeling was al niet van toepassing als er in de onderneming structureel te veel overtollige liquide middelen of beleggingen aanwezig waren die niet tot het ondernemingsvermogen behoren. De overdracht van deze zaken valt namelijk niet onder de vrijstelling. Per 1 januari 2025 wordt deze beperking nog verder uitgebreid. 

Beperking bedrijfsmiddelen die tot het keuzevermogen behoren

Op dit moment kunnen bedrijfsmiddelen die deels voor privé en deels voor het bedrijf en dus tot het keuzevermogen behoren, door de ondernemer als ondernemingsvermogen worden aangemerkt. Vervolgens valt het bedrijfsmiddel dan ook onder de bedrijfsopvolgingsregeling. Per 1 januari 2025 kan een bedrijfsmiddel dat tot het keuzevermogen behoort alleen nog onder de bedrijfsopvolgingsregeling vallen als het bedrijfsmiddel ook daadwerkelijk voor bedrijfsdoeleinden wordt gebruikt. De wetswijziging heeft als doel te voorkomen dat ondernemers bijvoorbeeld een auto of onroerend goed met een hoge waarde als ondernemingsvermogen aanmerken.

Omdat het in de praktijk lastig is om vast te stellen of een bedrijfsmiddel zakelijk danwel voor andere bedrijfsmiddelen wordt gebruikt, is de maatregel alleen van toepassing op bedrijfsmiddelen met een waarde van meer dan € 100.000 en die voor meer dan 10% privé worden gebruikt. Dit percentage wordt op de passendste wijze bepaald. Hierbij wordt gekeken naar de aard van de onderneming en het gebruik (gedurende een langere termijn) en bestemming van het bedrijfsmiddel. 

Voor (dure) auto’s wordt de verhouding tussen zakelijke en niet-zakelijke kilometers als uitgangspunt genomen. Hierbij wordt woon-werkverkeer tot de zakelijke kilometers gerekend. Voor onroerende zaken die voor meer dan 10% gebruikt worden voor privédoeleinden, is de consequentie dat deze niet meer onder de bedrijfsopvolgingsregeling kunnen vallen. 

Beperking onroerende zaken die extern verhuurd worden

Onroerende zaken die langdurig aan derden worden verhuurd, worden voortaan ook tot het beleggingsvermogen gerekend. Hierbij vindt een feitelijkgebruiktoets en een oogmerktoets plaats. De feitelijkgebruiktoets bekijkt wie het onroerend goed feitelijk in gebruik heeft op moment van de bedrijfsovername. De oogmerktoets bekijkt waarvoor de onroerende zaken bestemd zijn. 

Op grond van de feitelijkgebruiktoets vormen onroerende zaken die in afwachting van projectontwikkeling of verkoop ter beschikking gesteld zijn aan een andere partij, beleggingsvermogen. Door de oogmerktoets valt een onroerende zaak die leegstaat en niet voor actieve ondernemingsactiviteiten gebruikt wordt, ook onder beleggingsvermogen. 

In de parlementaire behandeling is wel opgenomen dat een onroerende zaak die in de projectontwikkelingsfase zit op moment van de bedrijfsovername, wel tot het ondernemingsvermogen gerekend kan worden en dus ook onder de bedrijfsopvolgingsregeling valt. Dit geldt ook als de onroerende zaak na de oplevering ter beschikking wordt gesteld aan een ander. 

Verdere mogelijke versobering per 1 januari 2026

Het kabinet heeft verder voorgesteld om per 1 januari 2026 tracking stocks (speciale aandelen) mogelijk uit te sluiten van de toepassing van de bedrijfsopvolgingsregeling. In de praktijk worden deze speciale aandelen vaak toegepast om verschillen in eigendom van bijvoorbeeld onroerend goed bij bepaalde aandeelhouders terecht te laten komen. Ook worden deze speciale aandelen vaak gebruikt om verschillen in jaarwinst en eigendom tussen verschillende aandeelhouders te regelen. Het kabinet is voornemens om per 1 januari 2026 alleen gewone aandelen nog recht te geven op de bedrijfsopvolgingsregeling. Voor situaties waar in het verleden al gekozen is voor speciale aandelen wordt mogelijk als oplossing geboden dat een bv die speciale aandelen heeft uiterlijk 1 januari 2027 gesplitst moet worden. Vervolgens is er bij de nieuwe bv’s alleen sprake van gewone aandelen. Voor bv’s met speciale aandelen is het dus mogelijk noodzakelijk om voor 1 januari 2027 over te gaan tot een splitsing. 

Onderneming overdragen met de bedrijfsopvolgingsregeling

Wilt u uw onderneming overdragen en daarbij gebruikmaken van de bedrijfsopvolgingsregeling? Dan is het belangrijk om vooraf goed te bekijken welke bedrijfsmiddelen die tot het keuzevermogen behoren of onroerende zaken die aan derden verhuurd gaan worden, als ondernemingsvermogen kunnen worden aangemerkt. 

Of er sprake is van ondernemingsvermogen verschilt per onderneming. Laat daarom ruim voor het moment van overdracht toetsen of bedrijfsmiddelen die tot het keuzevermogen behoren of onroerende zaken die aan derden verhuurd (gaan) worden, nog tot het ondernemingsvermogen behoren en dus onder de bedrijfsopvolgingsregeling vallen. Door tijdig maatregelen te nemen, voorkomt u eventuele schenk- en erfbelasting.

Meer weten?

ABAB is graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Wilt u meer weten over schenk- en erfbelasting en de bedrijfsopvolgingsregeling? Neem contact op met Sander Janssens, senior belastingadviseur. U bereikt Sander via e-mail.