Wat zijn de voorwaarden voor het vormen van een herinvesteringsreserve?

Er zijn verschillende eisen waaraan u moet voldoen bij het vormen van een herinvesteringsreserve (HIR): de boekwaarde-eis, de eis van dezelfde economische functie en de herinvesteringstermijn. In dit artikel lichten we de eis van dezelfde economische functie toe. Deze eis speelt een belangrijke rol bij de verkoop van bijvoorbeeld een bedrijfsgebouw.

Dezelfde economische functie-eis

Bij het vormen van een herinvesteringsreserve wordt er onderscheid gemaakt in drie categorieën:

• kort afschrijfbare bedrijfsmiddelen (korter dan tien jaar);
• lang afschrijfbare bedrijfsmiddelen (langer dan tien jaar);
• niet-afschrijfbare bedrijfsmiddelen.

Een bedrijfsgebouw valt onder lang afschrijfbare bedrijfsmiddelen.

Voor een gevormde herinvesteringsreserve op boekwinsten op niet- en lang afschrijfbare bedrijfsmiddelen, is de eis van dezelfde economische functie van belang. Afboeken van deze herinvesteringsreserve kan alleen als het nieuwe bedrijfsmiddel dezelfde economische functie vervult binnen de onderneming als het verkochte bedrijfsmiddel. Denk hierbij aan het verschil tussen vastgoed ter belegging en vastgoed in eigen gebruik. U kunt de HIR dus niet toepassen als u een bedrijfsgebouw in eigen gebruik vervangt door een (beleggings)pand dat u aan derden verhuurt.

Afschrijvingstermijn

Om te bepalen of bedrijfsmiddelen eenzelfde economische functie hebben, is ook de afschrijvingstermijn van het verkochte en gekochte van belang. 

Aard van de activiteiten

Bij vastgoed in eigen gebruik is het de vraag of de aard van de activiteiten nog verschil maakt. De Hoge Raad oordeelde over deze kwestie. In deze uitspraak stond toepassing van de vervangingsreserve (voorloper van de HIR in de vennootschapsbelasting) centraal.

In deze casus was sprake van een pand dat gebruikt werd voor de productie van lasapparatuur. Dit pand werd verkocht en voor de boekwinst vormde de bv een herinvesteringsreserve. Deze wilde zij afboeken op de herinvestering in een pand dat in gebruik was als distributiecentrum. Beide panden gaven onderdak aan de eigen bedrijfsactiviteiten.

De Hoge Raad oordeelde dat bij het onderdak geven aan de eigen bedrijfsactiviteiten sprake is van ‘eenzelfde economische functie’ van het bedrijfsgebouw. De aard van de bedrijfsactiviteiten hoeft dus niet hetzelfde te zijn.

Gaat u een HIR vormen voor de boekwinst op een gebouw? Houd dan rekening met deze eis van dezelfde economische functie.

Overheidsingrijpen

Tot slot bestaat er bij het vormen van een HIR een uitzondering in geval van overheidsingrijpen. De eis van eenzelfde economische functie is in dat geval niet van toepassing. Dit was bijvoorbeeld het geval bij de winsten die volgen uit deelname aan de subsidieregeling sanering varkenshouderij. Deze regeling is aangemerkt als een vorm van overheidsingrijpen. Hiervoor gelden dus ruimere mogelijkheden bij het afboeken van de herinvesteringsreserve. 

Meer weten?

Wilt u meer weten of de herinvesteringsreserve in de vennootschapsbelasting? Onze fiscale adviseurs helpen u graag. Neem contact op met Rolf Brouwer, senior belastingadviseur, via e-mail.