De ondernemingsraad: een hoop gedoe of nuttig?
Een onderneming met minimaal vijftig medewerkers is op grond van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) verplicht een ondernemingsraad in te stellen. In de praktijk lijken veel ondernemers hier huiverig voor.
De ondernemingsraad van toegevoegde waarde
De indruk bestaat dat een ondernemingsraad (OR) leidt tot trage besluitvorming, discussies en/of conflicten over ondernemersbeslissingen. Een hoop gedoe dus. Maar een ondernemingsraad is voor een werkgever ook nuttig en daarmee juist van toegevoegde waarde.
Geen tegenwerking, maar samenwerking
Het is de taak van de ondernemingsraad om bij te dragen aan het goed functioneren van de onderneming. Niet tegenwerking, maar samenwerking tussen ondernemer en de ondernemingsraad is daarbij het uitgangspunt. Een goede band met de ondernemingsraad geeft de ondernemer waardevolle inzichten over wat er speelt op de werkvloer. De ondernemingsraad fungeert als een brug tussen werkgever en medewerkers. In tijden waarin een woord als ‘werknemersbetrokkenheid’ van groot belang is én veel ondernemers moeite hebben personeel aan zich te (blijven) binden, lijkt het instellen van een ondernemingsraad slim. De ondernemingsraad als werknemersvertegenwoordiging is bij uitstek hét instrument om medewerkers betrokken te maken bij de onderneming.
Advies- of instemmingsrecht OR
Op bepaalde onderwerpen heeft de ondernemingsraad advies- of instemmingsrecht. Dat traject kost tijd en kan een struikelblok opleveren als je een beoogde beslissing ongewijzigd wilt doorvoeren. Het is echter niet zo dat je zónder ondernemingsraad steeds vrijelijk kunt beslissen over dergelijke onderwerpen. Integendeel! Een belangrijke wijziging in arbeidsvoorwaarden bijvoorbeeld, stuit ook zonder ondernemingsraad al gauw op verzet vanuit de medewerkers. Als je op voorhand de ondernemingsraad weet te overtuigen van de noodzaak en de redelijkheid van de beoogde wijziging, is de rest van het personeel eerder geneigd zich hierbij neer te leggen.
Juridische positie werkgever versterken
Daar komt nog bij dat een positief advies van de ondernemingsraad de juridische positie van een werkgever versterkt. Een voorgenomen reorganisatie wordt eerder als zorgvuldig voorbereid gezien, als de ondernemer de plannen met de ondernemingsraad heeft besproken én op hun steun kan rekenen. Het niet hebben van een ondernemingsraad, waar dat wel verplicht is, telt in dat kader extra zwaar. De ondernemer lijkt hierdoor minder zorgvuldig en een advies ontbreekt. In rechtspraak zijn voorbeelden van reorganisatieplannen die om die reden door rechters naar de prullenbak zijn verwezen.
Een goed functionerende ondernemingsraad is dus van groot belang. Een zorgvuldige voorbereiding van bepaalde besluiten creëert draagvlak en juridische houdbaarheid. Dit levert onderaan de streep zelfs tijdswinst op.
Nog niet overtuigd?
Los van de meer inhoudelijke en intrinsieke argumenten voor het instellen van een ondernemingsraad, kan het niet hebben van een ondernemingsraad, waar dat wel verplicht is, tot problemen leiden. In Nederland bestaat geen toezichthouder, die boetes uitdeelt voor het niet oprichten van een ondernemingsraad. Medewerkers kunnen de rechter wel verzoeken om je hiertoe te verplichten. Aan deze verplichting kan een dwangsom worden opgelegd. Het niet nakomen van deze verplichting geldt als een economisch delict.
Let op!
Sommige cao’s wijken af. Het komt voor dat je ook bij een kleinere omvang van het personeelsbestand al verplicht bent een ondernemingsraad in te stellen. Geldt er een cao voor je onderneming? Controleer dan eventuele afwijkende afspraken.
Advies nodig?
Bij ABAB Legal zijn we graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Wil je meer weten over de oprichting van een ondernemingsraad en de stappen die je daarbij moet zetten? Of wil je eerst verder praten over de voor- en nadelen van de oprichting van een ondernemingsraad? Onze juristen arbeidsrecht hebben de benodigde kennis in huis én weten wat er speelt bij ondernemers.
Neem contact op met Geert Rouwet, jurist arbeidsrecht, via telefoonnummer 024-6485817 of stuur Geert een e-mail.