Wat is een EULA?

De EULA (End User License Agreement), vaak aangeduid als softwarelicentie of gebruiksrechtovereenkomst, is vergelijkbaar met een reguliere huurovereenkomst. De eindgebruiker gaat ermee akkoord te betalen voor het gebruik van de softwaretoepassing en belooft de softwareontwikkelaar of -uitgever zich te houden aan alle beperkingen die in de EULA zijn vastgelegd. Doorgaans zijn eindgebruikers consumenten die gebruikmaken van de softwaretoepassing. In de praktijk blijken vaak ook bedrijven eindgebruiker te zijn.

Softwaretoepassingen die onder een EULA worden verspreid, zijn gewoonlijk bedoeld voor rechttoe-rechtaan eindgebruik, waarbij zaken als maatwerk, installatie, acceptatietests en trainingen geen rol spelen.

Welke onderwerpen bevat een EULA

Een EULA bevat belangrijke onderwerpen als:

• Aflevering, installatie en configuratie
• Licentieverstrekking en licentiebeperking
• Updates en upgrades
• Intellectueel eigendom
• Garanties
• Vrijwaringen
• Geheimhouding
• Aansprakelijkheid
• Overmacht
• Prijzen en facturatie

Rechtsgeldigheid EULA

Een softwarelicentie is een contract. Om te kijken of een EULA rechtsgeldig is, moet je deze langs de regels van het contractenrecht leggen. Hierbij moet je een aantal stappen nemen.

Op welke manier moet je de EULA verstrekken? 

EULA's zijn vergelijkbaar met  algemene voorwaarden, omdat het eenzijdige overeenkomsten zijn. Een EULA is een aanbod van voorwaarden, dat  geaccepteerd moet worden. Accepteert de eindgebruiker de voorwaarden niet? Dan mag hij of zij geen gebruikmaken van de software. De belangrijkste eisen voor de geldigheid van de EULA zijn dan ook dat deze op de juiste manier en op het juiste moment verstrekt zijn: voorafgaand aan of bij het aangaan van de overeenkomst.

Op welke manier moet je de EULA verstrekken? Als hoofdregel geldt  dat de eindgebruiker de EULA schriftelijk (op papier) moet ontvangen. In de praktijk gebeurt dit veelal digitaal, waarbij de EULA alleen op het beeldscherm in te zien is. In dit geval is sprake van een overeenkomst langs elektronische weg. De wet zegt dan dat de EULA op een zodanige manier moet worden getoond dat de eindgebruiker deze kan opslaan. De EULA is dan toegankelijk voor latere kennisneming. Met een pdf- of Word-bestand kun je aan deze eis voldoen. In de praktijk maken softwareleveranciers echter vaak gebruik van tekstbestanden in een venster die je door kunt scrollen en vervolgens kunt accepteren. Deze werkwijze voldoet dus niet aan de eis van een juiste terhandstelling.  

Vernietigbaarheid van een EULA

Net als algemene voorwaarden, mogen EULA's niet onredelijk bezwarend zijn. Bij consumenten als eindgebruikers geldt daarnaast de welbekende zwarte en grijze lijst met daarin de ‘verboden’ bepalingen. Een EULA-bepaling die onredelijk bezwarend en/of in strijd is met de zwarte en grijze lijst, kan worden vernietigd. De inhoud van EULA’s heeft  doorgaans een erg strikt karakter. Dit betekent niet dat zij onredelijk bezwarend zijn. De eindgebruiker moet bewijzen dat de leverancier deze eis redelijkerwijs niet mag opleggen, of dat hij in een concrete situatie niet werkbaar is. Uitzondering geldt voor de zwarte en grijze lijst, waarbij voor enkele situaties deze bewijslast wordt verlegd richting de leverancier.  

Strijdigheid van een EULA

Omdat partijen met een contract kunnen vastleggen wat zij willen, is er in dit kader veel vrijheid. Op bepaalde onderwerpen heeft de wetgever echter ingegrepen en grenzen gesteld die dwingendrechtelijk van aard zijn. Bij dwingend recht mag een leverancier hier met zijn EULA niet van afwijken. Doet hij dit wel? Dan ontstaat er strijdigheid met hoger recht, waardoor de EULA zijn rechtsgeldigheid kan verliezen. Daarnaast moet de EULA  voldoen aan de redelijkheid en billijkheid.

Meer weten?

De juristen van ABAB Legal hebben uitgebreide kennis en ervaring op het gebied van ICT-recht en kunnen je bijstaan bij allerlei vraagstukken op dit gebied. Neem contact op met Niels Ista, jurist ondernemingsrecht en ICT-recht, via telefoonnummer 0165-531330 of stuur Niels een e-mail.