Juridische aandachtspunten bij een bedrijfsoverdracht
Bij een bedrijfsoverdracht spelen, naast financiële en fiscale aspecten, de juridische aspecten een grote rol. Toch worden deze zaken soms over het hoofd gezien of onderschat. En dat terwijl ze van grote waarde kunnen zijn. Wij zetten de belangrijkste juridische aandachtspunten voor u op een rij.
Geheimhoudingsovereenkomst
Iedere overname begint met verkennende gesprekken. Het delen van financiële kerncijfers en concurrentiegevoelige informatie is noodzakelijk om verder te komen. Het is dan ook belangrijk om de potentiële koper voorafgaand aan de informatieverstrekking een geheimhoudingsovereenkomst te laten ondertekenen. Hierin is vastgelegd welke informatie geheim moet worden gehouden. Daarnaast is van belang dat schriftelijk vastgelegd wordt hoe informatie wordt gedeeld en hoe wordt bijgehouden welke informatie ter beschikking wordt gesteld. Dit voorkomt ook dat personeel, concurrenten of anderen in dit vroege stadium van de bedrijfsoverdracht al op de hoogte zijn van de overname.
Intentieovereenkomst
Is de potentiële koper ook na de verkennende gesprekken nog geïnteresseerd en willen beide partijen overgaan tot het onderhandelen over de uitgangspunten van de bedrijfsoverdracht? Dan is het gebruikelijk om de uitgangspunten eerst schriftelijk vast te leggen in een letter of intent (loi, intentieovereenkomst), voordat de verkoper en koper een definitieve koopovereenkomst met elkaar aangaan. Hierin worden de belangrijkste uitgangspunten voor de overdracht vastgelegd, zoals wat wordt er gekocht, de koopsom, het beoogde moment van levering, exclusiviteit en de voorwaarden waaronder een definitieve koopovereenkomst tot stand komt. Veel partijen denken dat het ondertekenen daarvan een formaliteit is en dat ze nog steeds vrij zijn om de overname al dan niet door te laten gaan. Dit is niet altijd juist. Intentieovereenkomsten kunnen vergaande verplichtingen bevatten, inclusief zaken die daarna niet meer voor onderhandeling vatbaar zijn. Laat staan dat u de onderhandelingen na ondertekenen nog kunt afbreken, zonder dat daar een boete tegenover staat. Teken daarom nooit een intentieovereenkomst zonder eerst de juridische gevolgen daarvan te hebben geverifieerd.
Due diligence onderzoek
Omdat een koper zo veel mogelijk informatie wil vergaren, wordt bij een aandelenoverdracht in veel gevallen een boekenonderzoek (due diligence) uitgevoerd.
In het due diligence onderzoek is het voor de koper belangrijk om naast aandacht voor technische en financiële zaken ook te kijken naar de lopende contracten. Iedere koper wil weten wat de looptijd is van contracten, of er mogelijk claims zijn te verwachten, of de noodzakelijke vergunningen verleend zijn of dat de Belastingdienst met een naheffing kan komen. De uitkomst van het due diligence onderzoek kan grote impact hebben op de voorwaarden waaronder de uiteindelijke koopovereenkomst tot stand komt. Als tijdens het onderzoek blijkt dat er risico’s zijn die partijen nog niet eerder hadden geïdentificeerd, dan zal de koper specifieke garanties en/of vrijwaringen eisen van de verkoper.
Garanties
Een koper doet er verstandig aan garanties te bedingen voor onderwerpen waarover hij min of meer zekerheid wil hebben, zoals het (niet) bestaan van claims van derden. Garanties kunnen op allerlei onderwerpen betrekking hebben en moeten zeer zorgvuldig en juist worden geformuleerd, zodat achteraf voor iedereen volstrekt duidelijk is wat en in welke mate is gegarandeerd.
Koopovereenkomst
Een bedrijfsoverdracht verloopt vaak door middel van een aandelentransactie. De koper koopt de aandelen in de vennootschap die de verkoper hield. Soms is er aanleiding om een transactie op een andere manier vorm te geven, bijvoorbeeld omdat de koper niet alles wenst over te nemen. Dan is vaak sprake van een activa-/passivatransactie, waarbij (een selectie van) de bezittingen en verplichtingen van de onderneming door de koper worden overgenomen.
Bij zowel de aandelentransactie als de activa-/passivatransactie is de inhoud van de koopovereenkomst van groot belang voor beide partijen. In deze overeenkomst worden onder andere de aspecten als de koopsom, de wijze van betalen, eventuele zekerheden, de datum van levering, de garanties, de vrijwaringen, een concurrentiebeding en meer vastgelegd.
Levering
Bij een aandelenoverdracht zal, na het ondertekenen van de koopovereenkomst, de levering van de aandelen nog plaats moeten vinden bij de notaris. De notaris stelt dan een akte van levering op en baseert deze akte vaak op de koopovereenkomst die eerder tussen partijen gesloten is. Het is daarom van belang dat de notaris op de hoogte is van wat er tussen partijen is afgesproken.
Bij een activa-/passivatransactie kan de koopovereenkomst in veel gevallen al dienen als de leveringshandeling. Echter, van belang is dat voor de overdracht van sommige zaken een extra of andere leveringshandeling nodig is om daadwerkelijk van een levering te kunnen spreken.
Laat u adviseren
Voorkom problemen bij een belangrijk proces als een bedrijfsoverdracht door een zorgvuldige benadering van onder andere de juridische aspecten in zo’n traject. Laat u hierbij ondersteunen door een jurist gespecialiseerd in het ondernemingsrecht. Uiteraard hebben we binnen ABAB ook specialisten op het gebied van corporate finance en fiscaal advies, waardoor we het gehele traject voor u kunnen begeleiden.
Meer informatie
Bij ABAB zijn we graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Neem voor meer informatie of advies over de juridische aspecten van een bedrijfsoverdracht contact op met Marijke Rombouts, jurist ondernemingsrecht, via telefoonnummer 013-4647198 of stuur Marijke een mail.