Welke vorm van medezeggenschap is van toepassing op uw onderneming? 

De Wet op de ondernemingsraden (WOR) kent drie vormen van medezeggenschap afhankelijk van het aantal personeelsleden binnen de onderneming. Het gaat hier om het aantal personen, niet om het aantal fte (fulltime-equivalent). Wanneer moet u denken aan welke vormen van medezeggenschap? Een overzicht.

De ondernemingsraad bij vijftig of meer medewerkers

De bekendste vorm van medezeggenschap is de ondernemingsraad (OR). De ondernemingsraad is een medezeggenschapsorgaan binnen uw onderneming dat bestaat uit gekozen vertegenwoordigers van uw personeel. Voor ondernemingen met vijftig werknemers of meer is het verplicht om een OR in te stellen. Sommige cao’s geven een lagere grens aan, dus kijk dit altijd goed na. Voor ondernemingen met ten minste honderd werknemers gelden aanvullende regels. 

De ondernemingsraad heeft onder meer het recht om:

• in overleg te mogen treden met de ondernemer;
• de ondernemer advies te geven over belangrijke financiële, economische en bedrijfsorganisatorische aangelegenheden en voorgenomen besluiten;
• al dan niet in te stemmen met beslissingen op het gebied van sociaal beleid. Ook heeft het recht op initiatief, overleg en informatie;
• uit eigen beweging voorstellen te doen.

De personeelsvertegenwoordiging

Voor ondernemingen met minder dan vijftig, maar meer dan tien personeelsleden, is het instellen van een OR niet verplicht. Als een meerderheid van het personeel dit wenst, is het wel verplicht om een personeelsvertegenwoordiging (PVT) in te stellen. De PVT heeft vergelijkbare rechten als de ondernemingsraad, maar in minder vergaande mate. 

Naast de rechten van de personeelsvergadering heeft een personeelsvertegenwoordiging het recht op informatie, het recht op overleg als het om pensioen gaat en het recht op instemming bij een werktijdenregeling. Hier geldt dat u dit advies moet vragen op een zodanig tijdstip dat het nog van wezenlijke invloed kan zijn op het te nemen besluit. De gevolgen kunnen vergaand zijn, dus doe dit.

Is er geen wens om een PVT in te stellen? Dan moet u als ondernemer wel minimaal twee keer per jaar een personeelsvergadering (PV) organiseren.

Personeelsvergaderingen (PV)

Ondernemers zonder ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging moeten ten minste tweemaal per jaar een personeelsvergadering organiseren tussen de ondernemer en het personeel. 

In de personeelsvergaderingen bespreekt u met uw personeel de algemene gang van zaken. U verstrekt algemene gegevens over de werkzaamheden en de ondernemingsresultaten in het afgelopen jaar en uw verwachtingen voor het komende jaar. Ook informeert u uw medewerkers over het te voeren sociale beleid. 

Daarnaast krijgt het personeel de gelegenheid advies uit te brengen over elk voorgenomen besluit dat kan leiden tot verlies van de arbeidsplaats of tot een belangrijke verandering van de arbeid, de arbeidsvoorwaarden (inclusief pensioen) of de arbeidsomstandigheden van tenminste een vierde van de in de onderneming werkzame personen. Dit advies moet u vragen op een zodanig tijdstip dat het nog van wezenlijke invloed kan zijn op het te nemen besluit. Dat is cruciaal. Anders kan dat besluit in het ergste geval teruggedraaid worden of de uitvoering ervan  opgeschort. 

Minder dan tien werknemers

De Wet op de ondernemingsraden (WOR) is niet van toepassing op ondernemingen met minder dan tien werknemers.

Omgaan met medezeggenschap

Medezeggenschap maakt het mogelijk om de input van het personeel te structureren voor de ontwikkeling van de onderneming. Het brengt echter ook met zich mee dat bepaalde formaliteiten en rechten moeten worden gerespecteerd. Laat u adviseren door onze juristen hoe u praktisch kunt omgaan met medezeggenschapsorganen of het instellen daarvan.

Meer weten?

ABAB Legal is graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Wilt u meer weten over medezeggenschap van personeel? Neem contact op met Jorrit Morra , jurist ondernemingsrecht, via telefoonnummer 013-4647180 of stuur Jorrit een e-mail.