Testamenten en levenstestamenten: voor wat niet te plannen valt
In het familiestatuut worden afspraken vastgelegd die nodig zijn voor een succesvolle en duurzame werking van het bedrijf. Zowel het bedrijf als familieleden moeten zich hieraan houden. Een mooie richtlijn voor toekomstige plannen, máár niet alle toekomstige situaties zijn te plannen: een ongeval, ziekte of overlijden komt meestal onverwachts. Daarom zijn testamenten en levenstestamenten zo belangrijk.
Wat regelt u in een testament?
Dit is wat u kunt regelen in een testament.
- Aan wie u vermogen nalaat, bijvoorbeeld partner, kinderen, broer(s)/zus(sen), ouders, bedrijfsopvolger.
- Welk vermogen u nalaat, bijvoorbeeld bepaalde vermogensbestanddelen, zoals het ondernemingsvermogen of een erfdeel.
- Op wat voor wijze het wordt nagelaten of onder welke voorwaarden, zoals een uitsluitingsclausule, tweetrapsmaking of meerwaardeclausule.
- Wie de uitvoering van de wensen in het testament regelt en de financiële zaken beheert, oftewel wie er tot executeur wordt aangewezen en eventueel tot bewindvoerder. Ook is het mogelijk een voogd aan te wijzen.
Wettelijk erfrecht
Is er geen testament? Dan is het wettelijk erfrecht van toepassing. Bent u gehuwd én heeft u kinderen, dan erven uw partner én uw kind(eren). De wettelijke verdeling is van toepassing. Als u niet getrouwd bent, erven uw kinderen. Geen kinderen? Dan zijn uw broer(s), zus(sen) en ouder(s) erfgenamen.
Voor sommige volstaat deze regeling, maar voor de meeste mensen is een andere regeling of aanvulling in het testament wenselijk. Dat kan zijn om fiscale redenen (zo min mogelijk erfbelasting betalen) of omdat de wettelijke regelingen niet volledig aansluiten bij hun wensen en situatie.
Erfbelasting
De verkrijgers van een erfenis moeten erfbelasting betalen over hun erfenis. Hoeveel dat is, is onder andere afhankelijk van de relatie die de verkrijger tot de erflater had en de omvang van de erfenis. Met een goed testament kunnen de vrijstellingen optimaal worden benut en wordt erfbelasting bespaard.. Is er sprake van het vererven van (een aandeel in) een onderneming, dan kunt u mogelijk gebruikmaken van de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten. Hierdoor kan de opvolger het ondernemingsvermogen fiscaal gunstig verkrijgen.
Wat regelt u in een levenstestament?
Met een levenstestament voorziet u in de situatie dat u niet meer in staat bent om uw wil te bepalen en beslissingen te nemen, ofwel wilsonbekwaam bent, bijvoorbeeld vanwege een ziekte (dementie, hersenbloeding) of een ongeluk (coma, hersenletsel).
U wijst een of meerdere gevolmachtigde(n) aan die in dat geval voor en namens u handelingen mogen verrichten. U kunt bepalen op welke wijze en vanaf welk moment de gevolmachtigden gebruik kunnen maken van hun volmacht. Deze volmacht geldt in beginsel voor alle handelingen, maar voor bepaalde handelingen (bijvoorbeeld een bedrijfsoverdracht of schenkingen) kunt u voorwaarden en wensen opnemen.
Waarom een levenstestament?
Met een levenstestament voorkomt u dat er in een dergelijke situatie bewind moet worden aangevraagd bij de rechtbank. Dit komt namelijk met wat nadelige gevolgen: de procedure kan enkele weken/maanden duren en de bewindvoerder moet zich aan bepaalde regels houden, zoals het jaarlijks afleggen van rekening en verantwoording aan de rechter, en toestemming vragen voor bepaalde handelingen. Dit kan een negatief effect hebben op bijvoorbeeld een beoogde bedrijfsoverdracht. Wacht dus niet te lang met het opstellen van een levenstestament.
Meer weten?
Bij ABAB zijn we graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Wilt u meer weten over dit onderwerp? Onze juristen helpen u graag. Neem contact op met Michelle van Heereveld, jurist personen- en familierecht, via telefoonnummer 0492-579835 of stuur Michelle een e-mail.