Deze zaak onderstreept het belang van een goede schriftelijke vastlegging van gemaakte afspraken, maar laat ook zien hoe belangrijk het is om in de praktijk feitelijk invulling te geven aan die gemaakte afspraken.

De kapster startte in april 2023 met haar werkzaamheden voor de kapsalon. Ze werkte eerst drie, later vier dagen per week en ontving eerst contante betalingen en later betalingen via haar bankrekening. Hoewel de partijen spraken over een arbeidsovereenkomst vanaf januari 2024, kwam het nooit tot een definitief contract. Toen de kapster zich in juni 2024 ziekmeldde, reageerde de eigenaresse van de kapsalon per WhatsApp dat zij dit beschouwde als een opzegging. De kapster en de eigenaresse van de kapsalon krijgen een discussie over de rechtsgeldigheid van de opzegging, waarna de kapster besluit naar de kantonrechter te stappen. 

Arbeidsovereenkomst of overeenkomst van opdracht?

In de uitspraak stond de vraag centraal of de kapster als werknemer of als opdrachtnemer moest worden beschouwd. In de wet staat dat voor een arbeidsovereenkomst sprake moet zijn van het verrichten van arbeid (1), tegen betaling van loon (2), er moet sprake zijn van een gezagsrelatie (3) en de arbeid moet gedurende een ‘zekere tijd’ worden verricht (4). Voor de beoordeling van de arbeidsrelatie is de bedoeling van de partijen niet van belang. Ook een eventuele schriftelijke arbeidsovereenkomst of overeenkomst van opdracht is op zichzelf niet doorslaggevend. Er moet gekeken worden naar de daadwerkelijke feiten en omstandigheden. 

Het oordeel van de kantonrechter

De kantonrechter stelt vast dat de kapster vanaf april 2023 tot aan haar ziekmelding in juni 2024 werkzaamheden heeft verricht voor de kapsalon. Eerst voor drie dagen in de week en later voor vier dagen per week. Voor deze werkzaamheden kreeg zij betaald. Daarmee is sprake van arbeid en loon. Vervolgens moet beoordeeld worden of sprake is van een gezagsrelatie. Hoewel de kantonrechter dit niet expliciet benoemt, verwijst hij naar enkele van de Deliveroo-criteria voor de beoordeling van de arbeidsrelatie. De kantonrechter ging bij de beoordeling van de arbeidsrelatie in op de volgende punten: 

Manier waarop de werkzaamheden en werktijden worden bepaald

De kapster volgde instructies van de eigenaresse, die bepaalde welke werkzaamheden zij moest uitvoeren. Ook bood de eigenaresse begeleiding aan de kapster, omdat zij nog niet zelfstandig kon werken. Dit laatste is een duidelijke aanwijzing voor een gezagsverhouding en wijst dus op een arbeidsovereenkomst.

Wijze van de loonbetaling

De betalingen werden eerst contant en later via een bankoverschrijving aan de werkneemster gedaan, zonder dat de werkneemster zelf facturen opstelde of verstuurde. Deze werkwijze wijst niet op een zzp-constructie, waarin de opdrachtnemer doorgaans zelf een factuur stuurt.

De manier waarop de arbeidskracht zich gedraagt in het economisch verkeer 

De kapster stond niet ingeschreven bij de Kamer van Koophandel als ondernemer en hanteerde geen eigen uurtarief, zoals dit wel gebruikelijk is voor een zelfstandige. Ook dit duidt op een arbeidsovereenkomst in plaats van een overeenkomst van opdracht.

De kantonrechter concludeerde op basis van de deze punten dat er vanaf april 2023 sprake was van een arbeidsovereenkomst (voor onbepaalde tijd!), ondanks dat de eigenaresse van de kapsalon haar had gezien als zzp’er en ondanks dat de kapster zichzelf in eerdere communicatie met de eigenaresse zzp’er had genoemd. Het gevolg: de eigenaresse van de kapsalon werd verplicht het achterstallige loon met rente en wettelijke verhoging te betalen aan de kapster. Ook werd zij verplicht om de kapster weer tot de werkvloer toe te laten en (re-integratie)werkzaamheden te laten verrichten.

Leg afspraken met arbeidskrachten zorgvuldig vast

Deze zaak onderstreept in de eerste plaats het belang van een zorgvuldige contractuele vastlegging bij het inschakelen van arbeidskrachten, of het nu gaat om zzp’ers of werknemers. Ontstaat er discussie over bepaalde voorwaarden, blijf hierover dan in gesprek en ga niet zomaar de samenwerking aan zonder dat jullie overeenstemming hebben bereikt. Een goede vastlegging is de basis en voorkomt discussie in de toekomst. Maar alleen met een contract ben je er nog niet. De schriftelijke afspraken zijn zoals gezegd niet doorslaggevend. De rechter kijkt naar alle feiten en omstandigheden. Er moet bij de zzp’er sprake zijn van een daadwerkelijke zelfstandige positie zonder gezagsverhouding en mét de benodigde externe ondernemerskenmerken. Denk bij dat laatste aan de inschrijving van de zzp’er in de Kvk, eventuele algemene voorwaarden die worden gehanteerd, het hebben van een zakelijke website, het hebben van meerdere opdrachtgevers en een beroepsaansprakelijkheidsverzekering.

De Deliveroo-criteria zijn het uitgangspunt voor de beoordeling van de arbeidsrelatie. Niet alleen door de rechter, maar ook door de Belastingdienst, die vanaf januari 2025 gaat handhaven op schijnzelfstandigheid. Werk je met zzp’ers? Bereid je hier dan op voor. 

Meer weten?

ABAB Legal is graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Wil je meer weten over zzp' ers en schijnzelfstandigheid? Of ben je als opdrachtgever op zoek naar advies over uw samenwerkingen met zzp’ers? Neem dan contact op met Barbara Brans, jurist arbeidsrecht, telefoonnummer 06-57132324, stuur Barbara  een e-mail  of neem contact op met een van onze arbeidsjuristen.