Wwft en uitvoeren cliëntonderzoek

Handel je in goederen en gaan daarin contanten van minstens € 10.000 om? Dan behoor je tot een instelling onder de wet ter voorkoming witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Dit betekent dat je in ieder geval moet weten met wie je zaken doet. Je moet dan ook een cliëntonderzoek uitvoeren.

Wat is een ongebruikelijke transactie?

Val je iets op of gaat het om een ongebruikelijke transactie waarbij het kan gaan om witwassen of het financieren van terrorisme? Dan geldt de Wwft en de hierbij horende meldplicht mogelijk voor jou.

Maar wat is een ongebruikelijke transactie? Een financiële transactie is ongebruikelijk als het risico bestaat dat de transactie gebruikt wordt voor het witwassen van crimineel geld of voor het financieren van terrorisme. Of een transactie ongebruikelijk is, bepaal je aan de hand van een lijst met risico’s en verschilt per instelling. Vaak voorkomende risico’s zijn:

• ongewoon grote geldopnames, stortingen en betalingen met contant geld;
• geldwisseltransacties van ongewoon grote bedragen;
• grote transacties die niet verklaard kunnen worden uit de gewone bedrijfsvoering van een klant;
• transacties naar een hoogrisicoland op het gebied van witwassen en terrorismefinanciering of een oorlogsgebied.

Melden ongebruikelijke transacties

Of je onder de verplichtingen van de Wwft valt, hangt af van je bedrijfsactiviteiten. In de Wwft staat een opsomming van bedrijven, particulieren en beroepsgroepen die een instelling zijn in de zin van deze wet. Het gaat om onder andere banken, notarissen, belastingadviseurs en accountants, maar ook handelaren in goederen, als er transacties plaatsvinden in contanten voor € 10.000 of meer.  

Er is een onderscheid tussen soorten transacties die gemeld moeten worden:

• Contante transacties boven de € 20.000 moeten altijd gemeld worden
• Contante transacties tussen € 10.000 en € 20.000 moeten onderzocht worden in het kader van wel of geen ongebruikelijke transactie. Je moet documenteren waarom er wel of niet gemeld moet worden.
• Transacties die aanleiding geven om te veronderstellen dat ze verband kunnen houden met witwassen of financieren van terrorisme, moeten altijd gemeld te worden.

Het is dus niet zo dat er een vast bedrag is (van bijvoorbeeld € 10.000) waarboven er een melding gedaan moet worden. Soms moet je - ongeacht het bedrag van de transactie -  een melding doen. Als bijvoorbeeld betaald wordt met biljetten van € 500 of met heel veel kleine biljetten, dan kan dit mogelijk gaan om witwassen. Maar ook als een koper vraagt om de contante betaling op te splitsen in facturen onder de € 10.000, is dat een goede grond om te melden. Dit laatste wordt ‘smurfen’ genoemd.

Melden van een ongebruikelijke transactie doe je op het meldportaal van de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-Nederland).

Niet melden kan veel geld kosten

Het onterecht niet melden is een economisch delict waardoor je een sanctie, dwangsom of een boete opgelegd kunt krijgen.

Geheimhoudingsplicht

Heb je als Wwft-instelling een melding gedaan? Dan moet je dit geheimhouden. Schending hiervan is strafbaar. Als Wwft instelling ben je verder verplicht de bewijsstukken te bewaren die aantonen dat je een transactie heeft gemeld. Je moet ook de ontvangstmelding bewaren.

Wetsvoorstel 'Plan van aanpak witwassen’

De anti-witwasrichtlijnen, wetten en plannen voor het aanpakken van witwassen volgen elkaar in een rap tempo op. Zo zit er al jaren een wetswijziging aan te komen die contante betalingen boven de € 3.000 moet verbieden en staat ook afschaffing van het € 500-biljet op de agenda. Dit ligt vast in wetsvoorstel ‘Plan van aanpak witwassen’, dat nog ingediend moet worden bij de Tweede Kamer.

De kans is groot dat deze wet er wel doorheen zal komen. Over het algemeen kan wetgeving die het klimaat voor witwassen in Nederland minder gunstig maakt op weinig weerstand rekenen in de politiek.

Wat kun je doen?

• Neemt jouw bedrijf nog contante betalingen aan? Maak dan alvast plannen om zo veel mogelijk over te gaan naar girale betalingen.
• Zorg ervoor dat je (kas)administratie transparant is en alle registraties bevat die nodig zijn voor een juiste verantwoording van de cijfers en die voldoet aan de Wwft-wetgeving.
• Zorg voor een volledige cliëntregistratie, zodat een eventueel cliëntonderzoek voor de Wwft ook gemakkelijk plaats kan vinden.

Zijn je administratieve processen op orde?

Contant geld zal steeds meer gelinkt worden aan criminaliteit en witwassen en daar wil je niet mee geassocieerd worden. Kom daarom in actie als je administratieve processen nog niet Wwft-proof zijn ingericht.

Twijfel je of een transactie voor melding in aanmerking komt? Neem contact op met Wendy Bekker, senior accountant, via telefoonnummer 024-6485807 of stuur Wendy een e-mail.