Pensioenperikelen bij fusies en overnames
Bij een fusie of overname gaan de rechten en plichten van de verkopende partij op grond van de arbeidsovereenkomst over op de koper. De aanwezigheid van de arbeidsvoorwaarde pensioen speelt dan ook een belangrijke rol in due diligence-onderzoeken. Dit kan financiële gevolgen hebben als u gaat fuseren of een ander bedrijf overneemt.
Financieel risico pensioen bij fusie of overname
Is de verkopende partij ten onrechte niet aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds of heeft deze partij een openstaande schuld bij het pensioenfonds? Dan loopt de koper een financieel risico van vijf of tien maal de jaarlijkse pensioenpremie. Het gaat om forse bedragen: de gemiddelde pensioenpremie bedraagt 15% van het salaris. Vermenigvuldig dat maal tien en u voelt waar de urgentie zit om dit vooraf goed te laten onderzoeken.
Overgang van onderneming
Eerst moet u vaststellen of er sprake is van een overgang van onderneming. Dit bepaalt u als volgt:
- Is er sprake van een onderneming?
- Is die onderneming overgegaan op een ander waarbij de identiteit van de over te dragen onderneming bewaard blijft?
- Gebeurt dat bij overeenkomst, fusie of splitsing?
Als bijvoorbeeld slechts een deel van de activiteiten wordt overgenomen, is er geen sprake van een overgang van onderneming. De rechten en plichten gaan dan niet automatisch over naar de nieuwe organisatie. En er moeten nieuwe arbeidsovereenkomsten worden overeengekomen met werknemers.
Als er wel sprake is van een overgang van onderneming, dan treedt de werknemersbescherming in werking. Alle betrokken werknemers gaan over van de verkoper naar de koper met behoud van hun arbeidsvoorwaarden (inclusief pensioen). Zij krijgen ontslagbescherming en hebben recht op informatie en consultatie.
Fusie of overname: verschillende vormen en gevolgen
Afhankelijk van de soort fusie of overname, heeft dit gevolgen voor de pensioenregeling van de overgenomen werknemers. Een fusie of overname kent drie mogelijke vormen:
- aandelenoverdracht;
- juridische fusie;
- bedrijfsfusie.
Aandelenoverdracht
Bij een aandelenoverdracht verandert er niets aan de onderneming zelf. Alleen de zeggenschap over de onderneming wijzigt door de overdracht van aandelen. Het bestaande pensioencontract blijft in principe in stand. Als de verbondenheid met een groep wordt beëindigd, mag u de aansluiting doorgaans voortzetten wegens de historische band. Het komt ook voor dat de nieuwe aandeelhouder verplicht wordt om na een jaar zelf een regeling te organiseren buiten de groep.
Juridische fusie
Bij een juridische fusie is sprake van een samensmelting van ondernemingen. Bij een overgang van een onderneming gaan de rechten en verplichtingen over op de koper. Daarbij gaat het om de afspraken die op dat tijdstip voor de werkgever in die onderneming voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst tussen hem en een daar werkzame werknemer. Maar er zijn een aantal uitzonderingen, namelijk als:
- de koper aan de werknemer eenzelfde aanbod doet tot het sluiten van een pensioenovereenkomst, als hij al voor het tijdstip van overgang heeft gedaan;
- de koper op grond van artikel 2 van de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000, verplicht is deel te nemen in een bedrijfstakpensioenfonds en de werknemer gaat deelnemen in dat fonds;
- bij collectieve arbeidsovereenkomst of bij regeling door of namens een daartoe bevoegd bestuursorgaan is afgeweken van de pensioenovereenkomst.
Bedrijfsfusie
Bij een bedrijfsfusie gaan twee ondernemingen samen als één nieuwe onderneming. Hierbij geldt hetzelfde als bij een juridische fusie: de rechten en verplichtingen die op dat tijdstip voor de werkgever in die onderneming voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst tussen hem en een daar werkzame werknemer gaan over op de koper. Ook hier zijn bovengenoemde uitzonderingen van toepassing.
Inzicht in de pensioentransactie
De pensioenperikelen zijn talrijk in geval van fusies of overnames. U wilt niet alleen inzicht in de premies en betalingsachterstanden van de over te nemende partij. U wilt ook weten welke impact de fusie heeft op uw eigen pensioenregeling. Om een compleet beeld van de situatie te krijgen, is vroegtijdig overleg tussen de verschillende pensioenuitvoerders noodzakelijk. Op basis van deze informatie bent u in staat om de pensioentransactie die het gevolg is van de fusie op de juiste waarde te schatten.
Meer weten?
Heeft u vragen over pensioen bij een fusie of overname? Onze pensioenadviseurs informeren u graag. Neem contact op met Bart van de Wouw, senior pensioenadviseur, via telefoonnummer 013-4647287 of stuur Bart een e-mail.