Erven ex-echtgenoten

Wanneer u geen testament heeft, geldt in geval van uw overlijden de wettelijke erfopvolging. Bent u gescheiden? Dan erft u ingevolge de wet niet langer van elkaar. Heeft u wel een testament? Dan hangt het ervan af of u nog van elkaar erft. Uit de redactie van het testament kan vaak al geconcludeerd worden dat het niet de bedoeling is dat de ex-echtgenoten van elkaar erven. Er staat dan bijvoorbeeld in het testament: ik benoem tot mijn erfgenamen mijn echtgeno(o)t(e) en mijn kinderen. Daarnaast staat er voor de volledigheid vaak nog een bepaling in het testament dat beschikkingen ten gunste van een echtgeno(o)t(e) komen te vervallen wanneer er sprake is van een verzoek tot echtscheiding.

Staat er niets van dit alles in het testament? Dan hebben we de wet nog als vangnet. Wettelijk is geregeld dat een beschikking ten voordele van degene met wie de erflater ten tijde van het opstellen van zijn of haar testament gehuwd was, vervalt door een daarna ingetreden echtscheiding, tenzij uit het testament zelf het tegendeel is af te leiden. Het is daarom belangrijk om uw testament goed te laten checken op dit punt. Anders erft uw ex-partner mogelijk nog van u en dat is in de meeste gevallen niet de bedoeling.

Ex-echtgeno(o)t(e) kan indirect via de kinderen erven

Ook al erft u na de echtscheiding niet langer van elkaar, het is toch mogelijk dat uw ex-partner via uw gezamenlijke kind(eren) indirect van u erft. Bijvoorbeeld als een kind, dat van u geërfd heeft, zelf overlijdt. Zolang uw kind nog niet gehuwd is (of een geregistreerd partnerschap heeft) en/of zelf kinderen heeft, erven volgens de wet zijn of haar ouders, broers en zussen. De andere ouder erft in dat geval dus op een indirecte manier een deel van uw vermogen. Dit kan voorkomen worden met een zogenaamd echtscheidingstestament.

Echtscheidingstestament

In het echtscheidingstestament regeert u als het ware over uw dood heen, door te bepalen dat hetgeen uw kind van u erft bij zijn of haar overlijden toekomt aan de personen die u zelf in uw testament benoemt. Dit zijn dikwijls de broers en/of zussen. Op die manier kunt u dus voorkomen dat uw ex-partner via uw kind(eren) nog van u erft. Aan deze wijze van vererving zijn spelregels verbonden. Laat u zich hierover goed informeren. Verder is het belangrijk om in het echtscheidingstestament regelingen op te nemen voor uw minderjarige kinderen.

Bewind en executele

Na een echtscheiding blijft het ouderlijk gezag in principe bij beide ouders. Dit betekent dat na uw overlijden uw ex-partner alleen wettelijk vertegenwoordiger is van uw minderjarige kinderen en deze kinderen vertegenwoordigt bij de afwikkeling van uw erfenis. Dit kunt u voorkomen door het benoemen van een executeur (en een bewindvoerder) in uw testament. Dit is overigens ook verstandig wanneer u meerderjarige kinderen heeft, maar dan met een andere reden dan die van het voorkomen van bemoeienis door de ex-partner bij de afwikkeling van de erfenis.

Op grond van het bewind beheert een door u te benoemen persoon, dikwijls een familielid, de erfenis van uw kind totdat hij of zij achttien jaar is. U kunt de leeftijd eventueel nog ophogen tot een leeftijd waarop u denkt dat uw kind verstandig genoeg is om uw erfenis zelf te beheren, bijvoorbeeld 21 jaar.

De executeur stelt u ook zelf aan bij testament en ook dat is meestal een familielid. Hij of zij is met uitsluiting van de erfgenamen bevoegd om uw nalatenschap af te wikkelen. Op deze manier voorkomt u bemoeienis van uw ex-partner. U moet zich realiseren dat er drie soorten executeurs zijn en dat slechts met één ervan bovenstaand doel bereikt wordt. Laat u daarom goed informeren. Anders is de afwikkeling van uw erfenis mogelijk toch afhankelijk van uw ex-partner.

Voogdij

Hoewel de andere ouder met het ouderlijk gezag belast blijft over uw minderjarige kind(eren) wanneer u overlijdt, is het toch raadzaam om een voogdijbenoeming in uw testament op te nemen. Dit voor het geval uw ex-partner vóór u overlijdt. Een voogdijbenoeming hoeft in tegenstelling tot het benoemen van een bewindvoerder en een executeur overigens niet persé bij testament. U kunt namelijk ook een voogd aanwijzen door een aantekening in het gezagsregister bij de rechtbank.

Uitsluiting ouderlijk vruchtgenot

Ten slotte kunt u voor wat betreft uw minderjarige kind(eren) nog bepalen dat de andere ouder niet het ouderlijk vruchtgenot heeft over het door uw kind(eren) geërfde vermogen. Hierdoor komt de rente over de erfenis aan uw kind(eren) toe in plaats van aan uw ex-partner.

Meer informatie of advies?

ABAB Legal is graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Wilt u meer informatie over het echtscheidingstestament? Neem contact op met Linda Pijpers, jurist personen- en familierecht, via telefoonnummer 0485-561325 of stuur Linda een e-mail.