Wat is een bron van inkomen?

Wil er voor inkomstenbelasting sprake zijn van een bron van inkomen, dan moet er aan drie vereisten worden voldaan:

• er moet sprake zijn van deelname aan het economisch verkeer;
• de betrokkene beoogt een voordeel te behalen (subjectief);
• het voordeel is redelijkerwijs te verwachten.

Voldoet de ondernemer niet aan de drie vereisten? Dan is er geen sprake van een bron van inkomen en hoeft de opbrengst niet als inkomen te worden verantwoord. Verlies mag dan echter ook niet in aftrek worden gebracht.

Einde bron van inkomen

Is er sprake van een reeks van verliesjaren en de ondernemer staakt niet zelf zijn onderneming, dan kan de Belastingdienst besluiten om de onderneming niet langer als een bron van inkomen aan te merken. De inspecteur neemt dan het standpunt in dat de onderneming moet worden gestaakt. Dit heeft uiteraard gevolgen. Zo moet er op dat moment worden afgerekend over de stille reserves en moeten de activa voortaan in box 3 worden verantwoord. De ex-ondernemer moet vervolgens over de waarde van de activa jaarlijks een fictief rendement van 6,17% (2023) als inkomen uit vermogen aangeven.

Doorslaggevende feiten

In de zaak die onlangs speelde, ging het om een akkerbouwer die na een gedwongen inkrimping van zijn bedrijf nog ongeveer 40 hectare cultuurgrond exploiteerde. Na de inkrimping draaide de ondernemer meerdere achtereenvolgende jaren verlies. De Belastingdienst stelde dat er objectief gezien niet langer sprake was van een bron van inkomen. Het argument dat de waardestijging van de gronden het verlies zou compenseren, werd hierbij terzijde geschoven. De rechter volgde het standpunt van de Belastingdienst. De akkerbouwer ging in hoger beroep en benoemde hierbij alsnog doorslaggevende feiten om de verliesjaren te verklaren. Daarnaast kon hij aantonen dat de onderneming inmiddels alweer enkele jaren een positief resultaat behaalde. Het Gerechtshof stelde de akkerbouwer alsnog in het gelijk: er was nog steeds sprake van een bron van inkomen.

Is er sprake van bron van inkomen?

Het antwoord op de vraag of er sprake is van een bron van inkomen speelt zowel bij de start als bij het einde van de onderneming. De vereisten ‘deelname aan het economisch verkeer’ en ‘voordeel beogen’ zijn hierbij vaak snel ingevuld. Daarom is de belangrijkste vraag of een voordeel redelijkerwijs te verwachten is. Dit is moeilijk aannemelijk te maken bij jarenlang verlies. U moet dan het verlies kunnen verklaren op basis van feiten en er moet objectief gezien winst te verwachten zijn.

Meer weten?

Bij ABAB zijn we graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Wilt u meer weten over de bron van inkomen of heeft u behoefte aan fiscaal advies hierover? Neem contact op met Luc Adriaansen, senior belastingadviseur, via e-mail.