Volgens het kabinet biedt de kavelruilvrijstelling in de praktijk onbedoeld (te) ruime mogelijkheden om onroerende zaken vrij van overdrachtsbelasting te verkrijgen. Het kabinet acht het daarom noodzakelijk om aanvullende fiscale voorwaarden te introduceren. Hieronder de aanpassingen van de voorwaarden op een rij: 

1. Alleen agrarische bedrijfswoning onder vrijstelling

De kavelruilvrijstelling geldt niet meer voor het verkrijgen van een woning in het buitengebied. Enige uitzondering hierop is het verkrijgen van een agrarische bedrijfswoning die gelegen is op een kavel met een agrarische bestemming én functioneel verbonden is met het agrarisch bedrijf. Dit betekent dus dat het verkrijgen van een woning in het buitengebied die geen agrarische bedrijfswoning als bestemming heeft niet meer onder de kavelruilvrijstelling kan vallen. Bijvoorbeeld een plattelandswoning. Dit kan tot 1 januari 2025 wel. 

2. Gebruik opstallen moet agrarisch zijn (zogeheten ‘landbouweis’)

Vanaf 1 januari 2025 vallen enkel opstallen die geheel of nagenoeg geheel (90% of meer) bedrijfsmatig agrarisch gebruikt worden nog onder de vrijstelling. 

3. Voortzettingseis agrarisch gebruik woning en opstallen

Per 2025 geldt er een voortzettingstermijn voor het verkrijgen van agrarische bedrijfswoningen en agrarische bedrijfsopstallen waarop de kavelruilvrijstelling is toegepast van ten minste 10 jaar. Als je binnen 10 jaar de woning of de opstal niet meer als zodanig agrarisch gebruikt (dus niet meer voldoet aan de ‘landbouweis’) dan wordt de eerder toegepaste vrijstelling alsnog teruggenomen. Dit leidt dan alsnog tot heffing van overdrachtsbelasting. Het geldt alleen niet als de opstal binnen 10 jaar door overheidsingrijpen aan de landbouw wordt onttrokken ten behoeve van de ontwikkeling en instandhouding van natuur en landschap. 

Let op: bovenstaande aanpassingen zijn van grote invloed op het instrument vrijwillige kavelruil in het landelijk gebied en de daarmee samenhangende toepassing van de vrijstelling in de overdrachtsbelasting. Laat je dus goed adviseren als je van plan bent een vrijwillige kavelruil op te zetten of als partij eraan deel te nemen.

Bekijk alle fiscale wijzigingen uit het Belastingplan 2025.

Meer weten?

Bij ABAB zijn we graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Wil je meer weten over de aangekondigde wijzigingen over de kavelruilvrijstelling in de overdrachtsbelasting? Neem contact op met Luc Adriaansen, senior belastingadviseur en medewerker bureau vaktechniek belastingadvies, via e-mail.