Wat regelt de uitsluitingsclausule?

De uitsluitingsclausule regelt dat de schenking of de erfenis niet tot de huwelijksgemeenschap van de begiftigde, de erfgenaam, zal behoren. De schenking of de erfenis blijft privévermogen en hoeft bij een echtscheiding dus niet gedeeld te worden.

Wat als je kind zelf al voorwaarden heeft vastgelegd?

Het kan zijn dat je kind zelf al geregeld heeft dat ontvangen schenkingen en erfenissen privévermogen van hem of haar zullen zijn. Bijvoorbeeld door huwelijksvoorwaarden waarin erfenissen en schenkingen zijn uitgezonderd op de gemeenschap van goederen of bij huwelijken aangegaan na 1 januari 2018. In dat laatste geval is het wettelijk al geregeld.

Toch adviseren wij om zelf ook de uitsluitingsclausule te regelen, omdat je kind of diens partner de huwelijksvoorwaarden altijd zelf kan wijzigen of opheffen. Daar komt bij dat bij huwelijken na 1 januari 2018 nog altijd huwelijksvoorwaarden opgesteld kunnen worden, die het anders regelen.

Verschillende varianten van de uitsluitingsclausule

Ga je inderdaad schenken of nalaten met een uitsluitingsclausule dan zijn er twee varianten, de zachte en de harde uitsluitingsclausule. Over die laatste variant bestaan misvattingen, bijvoorbeeld dat die zou regelen dat de schenking of de erfenis altijd binnen de familie blijft, maar dat is niet het geval.

Harde uitsluitingsclausule

De harde uitsluitingsclausule wil zeggen dat ongeacht op welke wijze het huwelijk eindigt, door echtscheiding of door overlijden, in geen van die gevallen je erfenis aan de (ex-)partner van je kind mag toekomen.

Een harde uitsluitingsclausule kan echter de nalatenschapsplanning van je kind in de weg staan. Denk daarbij aan de situatie dat je kind overlijdt met privévermogen dat hij of zij vanwege schenking met een uitsluitingsclausule van je verkregen heeft. Door dit privévermogen is (mogelijk) meer erfbelasting verschuldigd door de partner van je kind. Immers de gehele schenking behoort tot de nalatenschap van je kind in plaats van slechts de helft ervan.

Daarom zou je kunnen bepalen dat de uitsluitingsclausule niet geldt als het huwelijk van je kind eindigt door zijn of haar overlijden. De harde uitsluitingsclausule wordt dan een zachte uitsluitingsclausule.

Zachte uitsluitingsclausule

De zachte uitsluitingsclausule bepaalt dat in geval van overlijden van je kind wel met zijn of haar partner gedeeld mag worden. Over de helft van hetgeen je kind van jou verkreeg, is dan geen erfbelasting verschuldigd.

Wat regelt de uitsluitingsclausule niet?

Ongeacht de variant van de uitsluitingsclausule, vererft hetgeen je kind van jou verkreeg onder uitsluitingsclausule bij zijn of haar overlijden op de erfgenamen van je kind. Dus ook op de partner. Zelfs met de harde uitsluitingsclausule kun je dit niet voorkomen. De harde uitsluitingsclausule brengt daarnaast zoals gemeld mogelijk nadelige fiscale gevolgen voor de erfgenamen van je kind met zich mee.

Hoe regel je dat alles wél binnen je eigen familie blijft?

Wil je regelen dat hetgeen je schenkt dan wel nalaat altijd binnen de familie blijft? En dus nooit naar je schoonzoon- of dochter gaat? Dan bestaat er een mogelijkheid om bij zogenaamde tweetrapsmaking te schenken of na te laten door middel van het maken van testament met een tweetrapsmaking daarin opgenomen.

Natuurlijk kan je kind ook zelf testamentair regelen dat van jou te ontvangen schenkingen en erfenissen niet op de partner zullen vererven, maar bijvoorbeeld op zijn of haar kinderen (je kleinkinderen). Bedenk wel dat je kind zijn of haar testament altijd kan herroepen en dit geeft daarom geen garanties.

Meer weten?

ABAB Legal is graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Mocht je meer informatie wensen over het schenken en nalaten onder uitsluitingsclausule of de tweetrapsmaking? Neem dan contact op met Linda Pijpers, jurist personen- en familierecht, via telefoonnummer 0485-561325 of stuur Linda een e-mail.